MASAK Bakımından Kripto Varlıklara İlişkin Gelişmeler
Kripto Varlık düzenlemelerindeki gelişmelere her geçen gün yenisi ekleniyor. 23 Aralık 2024 tarihinde yayımladığımız yazımızdan sonra MASAK da düzenlemelerini aşağıdaki üç yönetmelik ile birlikte paylaşarak sektöre 1 aylık uyum süreci tanıdı.
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’te Yapılan Değişiklikler
25 Aralık 2024 tarihli ve 32763 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Tedbirler Değişiklik Yönetmeliği”) ile Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte (“Tedbirler Yönetmeliği”) bazı değişiklikle yapılmıştır.
Tedbirler Yönetmeliği uyarınca yükümlü sayılan kripto varlık hizmet sağlayıcılar, madde 5 uyarınca maddede sayılan bazı hallerde kimliğe ilişkin bilgileri almak ve bu bilgilerin doğruluğunu teyit etmek suretiyle müşterilerinin ve müşterileri adına veya hesabına hareket edenlerin kimliğini tespit etmek ve işlemin gerçek faydalanıcısının ortaya çıkarılması için gerekli tedbirleri almak zorundadır. Diğer yükümlüler için bu yükümlülük, işlem tutarı veya birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 185.000 TL ve üstünde olduğunda öngörülmüş iken kripto varlık hizmet sağlayıcılar için bu sınır 15.000 TL olarak belirlenmiştir.
Yönetmeliğe kripto varlık transferleri hakkında madde 24/A eklenmiştir. Bu maddede kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından aracılık edilen kripto varlık transfer işlemine ilişkin mesajlarda bulunması zorunlu bilgiler ve bilgileri teyit zorunluluğu, kayıtlı olmayan cüzdan adresine yapılan transferlerde, hizmet sağlayıcının transferin tarafı olan müşteriden, cüzdan sahibinin kimliğini doğrulamaya dair beyan alacağı gibi hususlar düzenlenmiştir.
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te Yapılan Değişiklikler
25 Aralık 2024 tarihli ve 32763 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“E-Tebligat Değişiklik Yönetmeliği)” ile Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte (“E-Tebligat Yönetmeliği”) bazı değişiklikler yapılmıştır.
E-Tebligat Yönetmeliğinin 7. maddesinde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’nın elektronik tebligat yapacağı kuruluşlar listelenmiştir. Bu kuruluşların arasına kripto varlık hizmet sağlayıcılar da eklenmiştir.
Yeni eklenen Geçici Madde 3 ile kripto varlık hizmet sağlayıcılar için bir başvuru süresi öngörülmüştür. Buna göre, 6 Aralık 2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun geçici 11. maddesinin yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürüten ve bu kapsamda Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından faaliyette bulunduğu ilan edilenler, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde hesap açılması için Başkanlığa başvuru yapmalıdırlar.
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
25 Aralık 2024 tarihli ve 32763 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Uyum Değişiklik Yönetmeliği”) ile Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelikte (“Uyum Yönetmeliği”) bazı değişiklikler yapılmıştır.
Uyum Yönetmeliğine göre uyum programı oluşturması gereken yükümlüler arasına kripto varlık hizmet sağlayıcılar da eklenmiştir. Uyum programı, madde 5 uyarınca kurum politikası ve prosedürlerinin oluşturulması, risk yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi, izleme ve kontrol faaliyetlerinin yürütülmesi, uyum görevlisi atanması ve uyum birimi oluşturulması, eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi ve iç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi faaliyetlerini içermektedir. Ayrıca madde 7 uyarınca yükümlüler, uyum programı kapsamında, işletme büyüklüklerini, iş hacimlerini ve gerçekleştirdikleri işlemlerin niteliğini gözeterek, bir kurum politikası oluşturmaktadırlar.
Uyum Değişiklik Yönetmeliği ile madde 7(1)’e eklenen kısım ile kurum politikasının neleri kapsayacağı açıklanmıştır. Buna göre, kurum politikası kapsamındaki izleme ve kontrol faaliyetlerinde müşterilerin ve işlemlerin devamlı olarak izlenmesine yönelik tedbirler alınacak ve bu kapsamda elektronik transfer ile kripto varlık transfer mesajlarında yer alan gönderici ve alıcı bilgileri de ayrıca dikkate alınacaktır.
Madde 13 uyarınca yükümlüler, risk derecelendirmesi neticesinde yüksek riskli olarak belirledikleri gruplara yönelik olarak maddede yer alan tedbirlerden bir veya daha fazlasını uygular. Değişiklik ile kripto varlık hizmet sağlayıcıların alacağı tedbirlere dair özel bir düzenleme getirilmiştir. Buna göre, finansal kuruluşların kripto varlık hizmet sağlayıcılarla iş ilişkisi tesisinde, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ise müşterileriyle iş ilişkisi tesisi ve kimlik tespiti gerektiren diğer işlemlerinde asgari olarak (i) işleme konu malvarlığının ve müşteriye ait fonların kaynağı hakkında mümkün olduğu ölçüde bilgi edinmek, (ii) işlemin amacı hakkında bilgi edinmek ve (iii) uygulanan kontrollerin sayı ve sıklığını artırmak ve ilave kontrol gerektiren işlem türlerini belirlemek suretiyle iş ilişkisini sıkı gözetim altında tutma tedbirleri uygulanacak, ve tutar ve işlem sayısı sınırı belirlemeye yönelik uygun tedbirler alınacaktır. Finansal kuruluşlar tarafından kripto varlık hizmet sağlayıcılarla iş ilişkisi tesisi üst seviyedeki görevlinin onayına bağlanacaktır.
Son olarak, uyum görevlisi atanması için bir süre öngörülmüştür. 6362 sayılı Kanunun geçici 11 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürüten ve bu kapsamda SPK tarafından faaliyette bulunduğu ilan edilenlerin, uyum görevlisi ve yardımcısını bu fıkranın yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde atayacağı düzenlenmiştir. Ayrıca, bu yükümlüler uyum programlarını uyum görevlisinin atanmasından itibaren en geç bir ay içinde oluşturacaklardır.
